Mít Thái, đặc biệt là giống mít siêu sớm, đã trở thành một trong những loại cây ăn quả chủ lực, mang lại giá trị kinh tế cao cho nhiều hộ nông dân trên cả nước. Với ưu điểm nhanh cho thu hoạch, quả to, múi dày và ngọt, mít Thái luôn có thị trường tiêu thụ ổn định. Tuy nhiên, để đạt được năng suất và chất lượng tối ưu, việc áp dụng đúng quy trình kỹ thuật từ khâu ban đầu là vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ cung cấp một hướng dẫn chi tiết, dễ áp dụng cho bà con nông dân và kỹ thuật viên về cách trồng và chăm sóc mít Thái hiệu quả.
Yêu cầu về điều kiện sinh thái của mít Thái
Hiểu rõ các yêu cầu về môi trường sống sẽ giúp cây mít Thái phát triển khỏe mạnh và ổn định. Có hai yếu tố chính cần quan tâm là khí hậu và đất đai.
Khí hậu
Mít Thái là cây trồng có nguồn gốc nhiệt đới, ưa thích khí hậu nóng ẩm. Cây có khả năng thích nghi rộng, có thể sinh trưởng tốt ở cả vùng khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Giống cây này có khả năng chịu lạnh khá tốt nhưng lại không chịu được khô hạn kéo dài. Nhìn chung, điều kiện khí hậu đa dạng của Việt Nam đều phù hợp cho sự phát triển của cây mít Thái.
Đất trồng
Cây mít Thái không kén đất, có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau từ đất thịt, đất pha cát đến đất đỏ bazan, miễn là tầng canh tác đủ sâu. Tuy nhiên, để cây cho năng suất cao nhất, đất trồng cần đáp ứng các tiêu chí sau:
- Thoát nước tốt: Mít rất sợ úng, do đó đất phải tơi xốp, có khả năng thoát nước tốt, không bị ngập úng kéo dài vào mùa mưa.
- Mực nước ngầm: Mực nước ngầm nên ở sâu, cách mặt đất lý tưởng từ 2 – 2,5 mét.
- Độ pH: Độ pH của đất nên nằm trong khoảng từ 5,5 – 7,0. Đất quá chua hoặc quá kiềm đều ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cây.
- Nguồn nước tưới: Cần chủ động được nguồn nước tưới, đặc biệt là trong mùa khô, để đảm bảo cây không bị thiếu nước trong các giai đoạn sinh trưởng quan trọng.
Hướng dẫn chọn giống mít Thái siêu sớm chất lượng
Chất lượng cây giống quyết định đến 50% sự thành công của vụ trồng. Một cây giống tốt sẽ có sức sinh trưởng khỏe, ít sâu bệnh và cho năng suất ổn định. Khi chọn mua cây giống, bà con cần lưu ý các tiêu chuẩn sau:
- Nguồn gốc: Cây giống phải được nhân giống từ cây mẹ khỏe mạnh, năng suất cao, không mang mầm bệnh. Ưu tiên chọn cây ghép.
- Hình thái thân cây: Thân cây phải thẳng, không cong vẹo, vỏ thân trơn láng, không có dấu hiệu của sâu đục thân hay bệnh chảy nhựa.
- Mắt ghép: Mắt ghép (bo ghép) phải liền lạc, chắc chắn, nằm ở vị trí phù hợp (cách gốc 15-20 cm). Chồi ghép phải mập mạp, khỏe mạnh, đã có lá thật.
- Tình trạng sâu bệnh: Cây phải khỏe mạnh, không có biểu hiện của sâu bệnh như lá úa vàng, đốm lá, rầy rệp.
- Chiều cao: Cây giống đạt chuẩn thường có chiều cao từ 40-60 cm, bộ rễ phát triển tốt trong bầu đất.
Chuẩn bị đất và thời vụ trồng mít Thái hiệu quả
Thời vụ trồng
Mít Thái có thể được trồng quanh năm nếu chủ động được nguồn nước tưới. Tuy nhiên, thời điểm lý tưởng nhất để trồng là vào đầu mùa mưa, khoảng từ tháng 5 đến tháng 7 dương lịch. Trồng vào thời gian này giúp cây con tận dụng được lượng nước mưa tự nhiên, tiết kiệm công tưới và có tỷ lệ sống cao hơn.
Mật độ và khoảng cách trồng
Mật độ trồng ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng quang hợp và quản lý vườn cây sau này. Tùy thuộc vào chất lượng đất và kế hoạch canh tác, bà con có thể chọn một trong các khoảng cách sau:
- Canh tác dày: Cây cách cây 5m, hàng cách hàng 6m (khoảng 330 cây/ha). Mật độ này cho thu hoạch cao trong những năm đầu. Sau 5-7 năm, có thể tỉa bỏ cây ở giữa để vườn thông thoáng hơn.
- Canh tác tiêu chuẩn: Cây cách cây 6m, hàng cách hàng 7m (khoảng 230 cây/ha). Đây là khoảng cách phổ biến, giúp cây có đủ không gian phát triển tán và dễ dàng chăm sóc, thu hoạch.
Làm đất và đào hố
Đối với đất bằng phẳng, cần xẻ các rãnh thoát nước sâu khoảng 30 – 40 cm để chống ngập úng. Hố trồng cần được chuẩn bị trước khi trồng ít nhất 15-30 ngày.
- Đất xấu, bạc màu: Đào hố với kích thước rộng 0,8m x 0,8m và sâu 0,7m.
- Đất tốt, giàu dinh dưỡng: Đào hố với kích thước rộng 0,7m x 0,7m và sâu 0,6m.
Khi đào, để lớp đất mặt riêng và lớp đất dưới riêng để tiện cho việc bón lót.
Quy trình trồng cây mít Thái con chi tiết
Kỹ thuật bón lót
Bón lót cung cấp dinh dưỡng ban đầu cho cây con, giúp rễ nhanh chóng phục hồi và phát triển. Lượng phân bón lót cho mỗi hố được điều chỉnh tùy theo độ phì của đất:
- Với đất xấu: 25 – 35 kg phân chuồng hoai mục + 0,3 – 0,5 kg super lân + 1 kg vôi bột.
- Với đất tốt: 20 – 25 kg phân chuồng hoai mục + 0,2 – 0,3 kg super lân + 0,5 kg vôi bột.
Trộn đều hỗn hợp phân bón trên với lớp đất mặt đã đào lên, sau đó lấp đầy lại hố. Việc này cần thực hiện trước khi trồng ít nhất 7-10 ngày để phân và vôi có thời gian phân rã.
Cách đặt cây con xuống hố
- Dùng cuốc đào một lỗ nhỏ ngay giữa hố đã lấp, sao cho lỗ lớn hơn bầu cây một chút.
- Nhẹ nhàng dùng dao rạch bỏ lớp vỏ nilon của bầu cây, tránh làm vỡ bầu đất.
- Đặt cây con thẳng đứng vào giữa lỗ, điều chỉnh cho mặt bầu cao bằng mặt đất xung quanh.
- Lấp đất lại, nén nhẹ xung quanh gốc để cố định cây.
- Tưới đẫm nước ngay sau khi trồng (khoảng 10-15 lít/cây).
- Dùng rơm rạ, cỏ khô hoặc màng phủ nông nghiệp để tủ gốc, giữ ẩm và hạn chế cỏ dại.
- Cắm cọc tre hoặc gỗ bên cạnh để buộc, cố định cây con, giúp cây không bị lung lay do gió.
Kỹ thuật chăm sóc mít Thái toàn diện
Tưới nước
Nước là yếu tố thiết yếu, đặc biệt trong giai đoạn đầu và thời kỳ nuôi trái.
- Giai đoạn cây con (1-2 tháng đầu): Nếu trời không mưa, cần tưới nước thường xuyên 2-3 ngày/lần để duy trì độ ẩm cho đất.
- Giai đoạn kiến thiết cơ bản (từ tháng thứ 3 trở đi): Tần suất tưới có thể giảm xuống 4-5 ngày/lần.
- Giai đoạn kinh doanh (cây trưởng thành): Cần cung cấp đủ nước vào các thời điểm quan trọng như trước khi ra hoa, sau khi đậu trái non và giai đoạn trái lớn nhanh.
- Lưu ý mùa mưa: Mít rất sợ úng. Vào mùa mưa, cần kiểm tra và khơi thông hệ thống rãnh thoát nước, tránh để nước đọng quanh gốc cây.
Bón phân định kỳ
Bón phân đúng cách và đúng thời điểm sẽ giúp cây sinh trưởng mạnh, ra hoa đậu trái tốt và nâng cao chất lượng quả. Bà con có thể kết hợp giữa phân hữu cơ và phân vô cơ.
Giai đoạn kiến thiết cơ bản (Năm 1 - 2)
Trong giai đoạn này, cây cần nhiều đạm (N) và lân (P) để phát triển thân, cành, lá và bộ rễ. Sử dụng phân NPK có tỷ lệ đạm và lân cao, ví dụ NPK 16-16-8.
Năm tuổi | Lần 1 (Sau trồng 1 tháng) | Lần 2 (Sau lần 1 2 tháng) | Lần 3 (Sau lần 2 2 tháng) | Lần 4 (Cuối mùa mưa) |
---|---|---|---|---|
Năm 1 | 40g/cây | 60g/cây | 80g/cây | 100g/cây |
Năm 2 | 120g/cây | 140g/cây | 160g/cây | 180g/cây |
Giai đoạn kinh doanh (Từ năm thứ 3 trở đi)
Cây cần nhiều kali (K) để tăng chất lượng và độ ngọt của trái. Có thể chia làm 4 lần bón chính trong năm. Lượng phân bón tăng dần theo độ tuổi và sản lượng của cây.
Thời điểm bón | Mục đích | Loại phân (Gợi ý) | Liều lượng/cây (Năm 3 / Năm 4 / Năm 5) |
---|---|---|---|
Lần 1: Sau thu hoạch, tỉa cành | Phục hồi cây | NPK 20-20-15 + Phân chuồng | 300g / 400g / 500g |
Lần 2: Trước ra hoa 30 ngày | Kích thích ra hoa | NPK giàu lân và kali | 250g / 350g / 450g |
Lần 3: Sau khi đậu trái 30 ngày | Nuôi trái non, chống rụng | NPK 3 số bằng nhau | 150g / 200g / 250g |
Lần 4: Trước thu hoạch 1-2 tháng | Nuôi trái lớn, tăng độ ngọt | NPK giàu kali | 150g / 200g / 250g |
Lưu ý: Khi bón, cuốc rãnh nông xung quanh tán cây, rải đều phân rồi lấp đất và tưới nước. Luôn kết hợp bón phân hóa học với phân hữu cơ (phân chuồng, phân trùn quế, phân compost) để cải tạo đất và giúp cây phát triển bền vững.
Kỹ thuật cắt tỉa cành và tuyển trái cho mít Thái
Tỉa cành, tạo tán
Tỉa cành là công việc cần làm thường xuyên, giúp cây thông thoáng, giảm sâu bệnh và tập trung dinh dưỡng nuôi trái. Nên tiến hành tỉa 2-3 lần/năm.
- Khi cây cao khoảng 1m, bấm đọt để cây ra các cành cấp 1.
- Giữ lại 3-4 cành cấp 1 khỏe mạnh, mọc đều các hướng.
- Tỉa bỏ các cành mọc quá gần mặt đất (dưới 40cm), cành tăm, cành vượt, cành mọc xiên vào trong tán, cành bị sâu bệnh.
- Khống chế chiều cao cây ở mức 3-4m để tiện chăm sóc và thu hoạch.
Tỉa (tuyển) trái
Mít Thái ra trái rất nhiều, nếu để tự nhiên cây sẽ không đủ sức nuôi, dẫn đến trái nhỏ, chất lượng kém và cây nhanh suy kiệt. Do đó, cần phải tỉa bỏ bớt trái.
- Chọn giữ lại những trái có hình dáng đều đặn, cuống to, không bị sâu bệnh.
- Tỉa bỏ những trái méo mó, dị dạng, trái bị sâu bệnh, trái mọc ở vị trí không phù hợp.
- Đối với cây tơ (năm đầu cho trái), chỉ nên để 1-2 trái để dưỡng cây.
- Từ năm thứ 2 trở đi, tùy vào sức khỏe của cây mà quyết định số lượng trái giữ lại, đảm bảo cây đủ sức nuôi và phát triển cho các vụ sau.
Quản lý sâu bệnh hại tổng hợp trên cây mít Thái
Sâu hại chính
- Sâu đục thân, đục cành: Sâu non đục vào thân và cành, làm cành bị héo và chết. Cần thăm vườn thường xuyên, phát hiện sớm các lỗ đục có phân đùn ra ngoài để bắt giết. Có thể dùng các loại thuốc trừ sâu được phép sử dụng phun vào giai đoạn cây ra lá non, trái non.
- Ruồi đục trái: Gây hại nghiêm trọng, làm thối nhũn và rụng trái. Biện pháp hiệu quả là dùng bẫy dẫn dụ sinh học để tiêu diệt ruồi đực, kết hợp bao trái từ khi còn nhỏ (đường kính 10-15cm).
- Sâu đục trái: Sâu non ăn vào bên trong trái, làm giảm chất lượng và năng suất. Biện pháp bao trái là hiệu quả nhất để phòng ngừa.
Bệnh hại phổ biến
- Bệnh thối gốc, chảy nhựa: Do nấm Phytophthora gây ra, thường xuất hiện ở vùng gốc gần mặt đất. Vỏ cây bị thối, chảy nhựa có màu nâu đen, làm lá vàng, rụng và cây có thể chết. Cần đảm bảo vườn cây thoát nước tốt, không trồng quá sâu. Khi phát hiện bệnh, cạo sạch vết bệnh và bôi các loại thuốc gốc đồng hoặc thuốc đặc trị.
- Bệnh thối nhũn: Thường gây hại ở cây con hoặc trên trái. Cần giữ vườn thông thoáng, thu gom và tiêu hủy các bộ phận cây bị bệnh để tránh lây lan. Sử dụng các loại thuốc có hoạt chất Mancozeb khi cần thiết.
Thu hoạch và bảo quản mít Thái đúng chuẩn
Mít Thái cho thu hoạch rất sớm, có thể có trái ngay từ năm đầu tiên. Vụ thu hoạch chính thường rơi vào tháng 6-7 dương lịch. Dấu hiệu nhận biết mít đã già và có thể thu hoạch:
- Màu sắc: Vỏ quả chuyển từ màu xanh đậm sang xanh sáng hoặc hơi ngả vàng.
- Gai mít: Các gai mít nở căng, không còn nhọn như lúc non.
- Mủ: Chích thử vào quả thấy mủ lỏng và có màu trong (ít mủ trắng đục).
- Âm thanh: Dùng tay vỗ vào quả nghe tiếng kêu "bồm bộp".
- Mùi hương: Ngửi thấy có mùi thơm nhẹ đặc trưng.
Khi thu hoạch, dùng dao sắc cắt cuống, tránh làm dập hoặc trầy xước quả. Mít sau khi thu hoạch có thể để tự chín ở nhiệt độ phòng và bảo quản được trong khoảng 7-10 ngày.
Câu hỏi thường gặp
Mít Thái trồng bao lâu thì có trái?
Giống mít Thái siêu sớm có thể ra hoa và đậu trái ngay trong năm đầu tiên sau khi trồng nếu được chăm sóc tốt. Tuy nhiên, để đảm bảo cây phát triển bền vững, nên chỉ để 1-2 trái trong năm đầu và tăng dần sản lượng từ năm thứ hai trở đi.
Tại sao mít Thái hay bị xơ đen và cách khắc phục?
Hiện tượng xơ đen ở mít Thái chủ yếu do vi khuẩn gây ra, xâm nhập vào quả trong giai đoạn ra hoa. Để khắc phục, bà con cần phun phòng bằng các loại thuốc gốc đồng hoặc kháng sinh cho cây vào giai đoạn trước và sau khi hoa nở. Đồng thời, giữ vườn cây thông thoáng, sạch sẽ để hạn chế mầm bệnh.
Nên để mấy trái trên một cây mít tơ trong năm đầu?
Với cây mít tơ trong năm đầu tiên cho trái, bà con chỉ nên giữ lại từ 1 đến 2 trái ở những vị trí tốt trên thân chính hoặc cành lớn. Việc này giúp cây tập trung dinh dưỡng để phát triển khung cành, không bị suy kiệt, tạo tiền đề cho năng suất cao và ổn định ở các năm tiếp theo.
Bón vôi cho đất trồng mít vào thời điểm nào là tốt nhất?
Thời điểm tốt nhất để bón vôi là vào đầu mùa mưa hoặc cuối mùa mưa. Vôi có tác dụng cải tạo đất, hạ phèn, khử chua và diệt trừ một số mầm bệnh trong đất. Nên bón vôi trước khi bón các loại phân hữu cơ và NPK khoảng 15-20 ngày.
Xem thêm:
- Cách Làm Đất Trồng Rau Tại Nhà Đúng Kỹ Thuật (A-Z)
- Kỹ thuật trồng hoa hồng leo và chăm sóc chi tiết (A-Z)
- Cách Trồng Hoa Hồng Leo Tường Vi Ra Hoa Quanh Năm
HLC vinh hạnh là nhà cung cấp tin cậy các sản phẩm chế phẩm nông nghiệp theo hướng hữu cơ, sinh học. Mời quý Khách hàng liên hệ thông tin sau để đội ngũ HLC có thể nhanh chóng hỗ trợ:
– Website: hlc.net.vn
CN Miền Bắc: 268 Vũ Hữu, Thanh Xuân, Hà Nội.
CN Miền Nam: Phường Thạnh Lộc, Quận 12, TP Hồ Chí Minh
Fanpage: Phân bón HLC
– Zalo: 0326718282