Tìm hiểu về cây hoa giấy ngũ sắc
Hoa giấy ngũ sắc (tên khoa học: Bougainvillea) thực chất là một cây hoa giấy được tạo ra bằng kỹ thuật ghép nhiều màu hoa khác nhau (thường là 5 màu) lên cùng một gốc ghép. Gốc ghép thường là giống hoa giấy ta (hoa giấy rừng) bản địa, có sức sống mãnh liệt và khả năng chống chịu tốt. Các cành được ghép lên là những giống hoa giấy có màu sắc đa dạng như đỏ, cam, vàng, tím, trắng, hồng.
Đặc điểm hình thái nổi bật:
- Thân: Là loại thân gỗ, dạng leo, có thể phát triển dài từ 1 đến 12 mét. Thân cây có gai để bám vào giàn leo hoặc các cây khác.
- Lá: Lá của các cành ghép thường nhỏ hơn lá của cây hoa giấy ta, có hình trái xoan, mọc so le. Lá cây dễ bị héo rũ khi thiếu nước, đây là một dấu hiệu quan trọng để nhận biết nhu cầu tưới của cây.
- Hoa: Hoa giấy thực chất là những lá bắc có màu sắc sặc sỡ bao quanh bông hoa nhỏ màu trắng bên trong. Nhờ kỹ thuật ghép, trên cùng một cây có thể nở đồng thời nhiều màu hoa, tạo nên vẻ đẹp độc đáo.
- Điều kiện sinh trưởng: Cây có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới, do đó rất ưa nắng và khí hậu nóng ẩm. Cây cần nhiều ánh sáng trực tiếp (ít nhất 6 tiếng/ngày) để quang hợp và ra hoa đẹp. Cây cũng cần nhiều nước nhưng lại không chịu được ngập úng.
Công tác chuẩn bị trước khi trồng
Thời điểm trồng thích hợp
Tại Việt Nam, hoa giấy ngũ sắc có thể trồng quanh năm nhờ khí hậu thuận lợi. Tuy nhiên, thời điểm lý tưởng nhất để trồng cây con là từ tháng 4 đến tháng 9. Giai đoạn này có thời tiết ấm áp, đủ nắng và độ ẩm, giúp cây con nhanh chóng bén rễ và phát triển khỏe mạnh.
Lựa chọn vị trí trồng
Vị trí trồng là yếu tố quyết định đến khả năng ra hoa của cây. Cần chọn nơi có nhiều ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp. Tùy vào mục đích sử dụng có thể chọn:
- Trồng ngoài đất: Trồng gần hàng rào, cổng nhà, hoặc làm giàn leo để cây tạo bóng mát và cảnh quan.
- Trồng trong chậu: Dễ dàng di chuyển và tạo dáng bonsai. Nên đặt chậu ở sân thượng, ban công, hoặc sân vườn nơi nhận được nhiều nắng nhất.
Chuẩn bị đất trồng (giá thể)
Đất trồng hoa giấy ngũ sắc phải đảm bảo tiêu chí quan trọng nhất: tơi xốp và thoát nước cực tốt. Rễ hoa giấy rất nhạy cảm với tình trạng ngập úng. Một công thức phối trộn giá thể đơn giản và hiệu quả bao gồm:
Tỷ lệ 3:1:1:1 = 3 phần tro trấu + 1 phần xơ dừa đã qua xử lý + 1 phần đất thịt nhẹ + 1 phần phân chuồng hoai mục (hoặc phân trùn quế).
Hỗn hợp này vừa cung cấp đủ dinh dưỡng ban đầu, vừa giữ ẩm cần thiết nhưng vẫn đảm bảo không khí lưu thông và nước thoát đi dễ dàng, tránh thối rễ.
Hướng dẫn kỹ thuật trồng hoa giấy ngũ sắc chi tiết
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ, tiến hành trồng cây theo các bước sau:
- Chuẩn bị chậu/hố trồng: Nếu trồng chậu, chọn chậu có kích thước phù hợp với bầu cây và có lỗ thoát nước lớn. Lót một lớp sỏi hoặc mảnh sành dưới đáy chậu để tăng khả năng thoát nước. Nếu trồng đất, đào hố có kích thước lớn hơn bầu cây khoảng 15-20cm mỗi chiều.
- Bón lót: Rải một lớp mỏng phân hữu cơ hoặc phân NPK có hàm lượng Lân (P) cao ở đáy hố/chậu, sau đó phủ một lớp đất mỏng lên trên để rễ cây không tiếp xúc trực tiếp với phân.
- Đặt cây: Nhẹ nhàng xé bỏ vỏ bầu ươm, tránh làm vỡ bầu đất. Đặt cây vào giữa chậu/hố sao cho mặt bầu cao bằng hoặc cao hơn một chút so với mặt đất/miệng chậu.
- Lấp đất: Thêm giá thể đã chuẩn bị vào xung quanh, lấp đầy các khoảng trống và nén nhẹ để cố định gốc cây. Không nên nén đất quá chặt.
- Tưới nước: Tưới đẫm nước ngay sau khi trồng để đất lèn chặt quanh rễ và giúp cây nhanh hồi phục. Đặt cây mới trồng ở nơi râm mát khoảng 5-7 ngày trước khi đưa ra nắng hoàn toàn.
Kỹ thuật chăm sóc định kỳ cho cây khỏe mạnh
Chế độ tưới nước
Hoa giấy cần nhiều nước nhưng không chịu úng. Nguyên tắc tưới là "đất khô rồi mới tưới".
- Giai đoạn cây con, phục hồi: Tưới 1-2 lần/ngày vào sáng sớm hoặc chiều mát, giữ cho đất luôn đủ ẩm.
- Giai đoạn cây trưởng thành: Tưới khi thấy bề mặt đất trong chậu đã khô trắng. Tùy vào thời tiết, có thể tưới 1 lần/ngày hoặc 2 ngày/lần.
- Giai đoạn xử lý ra hoa: Cần áp dụng kỹ thuật siết nước (sẽ trình bày chi tiết ở phần sau).
Bón phân định kỳ
Để cây ra hoa quanh năm, việc cung cấp dinh dưỡng là vô cùng cần thiết. Chia thành các giai đoạn bón phân:
- Sau khi trồng 15-20 ngày: Bắt đầu bón phân NPK có hàm lượng Đạm (N) cao hơn (ví dụ: 30-10-10) để thúc đẩy cây phát triển cành lá. Bón định kỳ 15-20 ngày/lần.
- Giai đoạn chuẩn bị ra hoa: Chuyển sang sử dụng phân bón NPK có hàm lượng Lân (P) và Kali (K) cao (ví dụ: 10-30-20 hoặc 15-5-20). Kali đặc biệt quan trọng để hoa có màu sắc tươi tắn, rực rỡ và bền.
- Bổ sung hữu cơ: Khoảng 2-3 tháng/lần, bổ sung phân hữu cơ hoai mục hoặc phân trùn quế quanh gốc để cải tạo đất và cung cấp vi lượng.
Cắt tỉa, tạo tán
Cắt tỉa là kỹ thuật bắt buộc để cây hoa giấy có dáng đẹp và ra hoa sai. Nên tiến hành cắt tỉa sau mỗi đợt hoa tàn. Loại bỏ các cành khô, cành bệnh, cành mọc vượt, cành tăm (cành nhỏ, yếu). Việc này giúp cây tập trung dinh dưỡng nuôi các cành khỏe mạnh, từ đó sẽ cho ra những đợt hoa mới chất lượng hơn.
Phương pháp nhân giống hoa giấy ngũ sắc bằng kỹ thuật ghép
Hoa giấy ngũ sắc được tạo ra bằng phương pháp ghép. Đây là kỹ thuật đòi hỏi sự khéo léo nhưng hoàn toàn có thể thực hiện được.
- Chọn gốc ghép: Chọn cây hoa giấy ta khỏe mạnh, sinh trưởng tốt, đường kính gốc đủ lớn.
- Chọn cành ghép: Chọn cành bánh tẻ (không quá non, không quá già) từ các cây hoa giấy có màu sắc mong muốn. Cành phải khỏe, không sâu bệnh.
- Thời điểm ghép: Thực hiện vào ngày trời mát mẻ.
- Kỹ thuật ghép: Hai phương pháp phổ biến và dễ thành công nhất là ghép nêm và ghép áp. Cần đảm bảo vết cắt trên gốc ghép và cành ghép phải phẳng, áp sát vào nhau để tầng sinh mô tiếp xúc tốt. Dùng dây nilon chuyên dụng hoặc băng keo điện quấn chặt vết ghép.
- Chăm sóc sau ghép: Che chắn vết ghép khỏi mưa và nắng gắt. Sau khoảng 2-3 tuần, nếu cành ghép còn tươi và nảy mầm non thì việc ghép đã thành công. Khi đó, có thể tháo dây quấn và cắt bỏ các mầm dại mọc từ gốc ghép để cây tập trung nuôi cành mới.
Bí quyết kích thích cây ra hoa đồng loạt, rực rỡ
Đối với hoa giấy, đặc biệt là cây trồng chậu, nếu chăm sóc quá tốt, cây sẽ chỉ phát triển cành lá mà ít ra hoa. Để kích thích cây ra hoa theo ý muốn, cần áp dụng biện pháp "siết nước" (tạo sốc khô hạn) để ức chế sinh trưởng và thúc đẩy phân hóa mầm hoa. Quy trình thực hiện như sau:
Bước 1: Siết nước (tạo khô hạn)
Sau khi cắt tỉa cành lá sau đợt hoa cũ và cây đã ra đợt lá mới ổn định, ta bắt đầu siết nước trong khoảng 10-14 ngày.
- 5 ngày đầu: Giảm lượng nước tưới xuống còn 50% so với bình thường.
- 5 ngày tiếp theo: Giảm tiếp xuống còn 25% lượng nước.
- 4 ngày cuối: Ngưng tưới nước hoàn toàn.
Lưu ý: Quá trình giảm nước phải từ từ, không cắt nước đột ngột. Quan sát cây hằng ngày. Khi thấy lá cây bắt đầu có hiện tượng héo rũ nhẹ, mặt đất khô trắng thì mục tiêu đã đạt. Sau đó, tưới nước đẫm trở lại và chăm sóc bình thường trong 3-4 ngày để cây hồi phục.
Bước 2: Bón phân thúc hoa
Ngay sau khi cây hồi phục từ quá trình siết nước, tiến hành bón phân có hàm lượng Lân và Kali cao. Có thể dùng phân NPK 10-30-20, hoặc các loại phân bón chuyên dùng cho cây ra hoa. Việc cung cấp dinh dưỡng đúng lúc này sẽ giúp cây bung nụ đồng loạt, hoa to, màu sắc đậm và bền hơn.
Quản lý sâu bệnh hại thường gặp
Hoa giấy khá ít bị sâu bệnh, nhưng vẫn cần chú ý một số đối tượng sau:
- Rệp sáp, rầy mềm: Thường tấn công các đọt non, nụ hoa, làm cây còi cọc. Có thể phun các loại thuốc trừ sâu sinh học hoặc hóa học theo hướng dẫn.
- Bệnh đốm lá, gỉ sắt: Thường xuất hiện vào mùa mưa, độ ẩm cao. Cần cắt bỏ lá bệnh, tạo sự thông thoáng cho tán lá và phun thuốc phòng trừ nấm bệnh khi cần thiết.
Bằng cách áp dụng đúng các kỹ thuật trên, việc sở hữu một giàn hoa giấy ngũ sắc hay một chậu bonsai rực rỡ quanh năm là hoàn toàn trong tầm tay. Chúc bà con và các bạn thành công!
Câu hỏi thường gặp
Tại sao hoa giấy ngũ sắc tôi trồng chỉ tốt lá mà rất ít hoa?
Có hai nguyên nhân chính: thừa đạm và thiếu nắng. Cây có thể được bón quá nhiều phân có hàm lượng đạm (N) cao hoặc đặt ở vị trí không nhận đủ 6 tiếng nắng trực tiếp mỗi ngày. Để khắc phục, hãy di chuyển cây ra nơi nhiều nắng hơn và chuyển sang bón phân giàu Lân (P) và Kali (K) để kích thích ra hoa.
Trồng hoa giấy ngũ sắc trong chậu cần lưu ý điều gì quan trọng nhất?
Điều quan trọng nhất khi trồng trong chậu là phải đảm bảo khả năng thoát nước thật tốt. Chậu phải có lỗ thoát nước đủ lớn, và giá thể trồng phải tơi xốp. Ngoài ra, cây trồng chậu cần được thay đất và cắt tỉa rễ già định kỳ sau khoảng 2-3 đợt hoa lớn để tạo không gian cho rễ mới phát triển.
Bao lâu thì nên cắt tỉa cành cho hoa giấy một lần?
Thời điểm cắt tỉa tốt nhất là ngay sau mỗi đợt hoa tàn. Việc này giúp loại bỏ các cành đã già, yếu, sâu bệnh, đồng thời kích thích cây nảy nhiều chồi mới. Từ những chồi mới này, cây sẽ cho ra đợt hoa tiếp theo sai và đẹp hơn.
Kỹ thuật siết nước có làm chết cây không?
Nếu thực hiện đúng cách, siết nước sẽ không làm chết cây. Nguyên tắc là giảm lượng nước từ từ để cây thích nghi, không cắt nước đột ngột. Cần theo dõi biểu hiện của cây, khi lá chỉ vừa héo rũ là phải tưới nước trở lại ngay. Kỹ thuật này chỉ áp dụng cho cây đã trưởng thành, khỏe mạnh.
Xem thêm:
- Kỹ thuật trồng hoa nhài trong chậu sai hoa, thơm ngát
- THỜI ĐIỂM NÀO BẮT BUỘC PHẢI GIÀ LÁ NHANH - CHẶN ĐỌT ĐỂ TRÁNH RỤNG HOA - TRÁI NON
HLC vinh hạnh là nhà cung cấp tin cậy các sản phẩm chế phẩm nông nghiệp theo hướng hữu cơ, sinh học. Mời quý Khách hàng liên hệ thông tin sau để đội ngũ HLC có thể nhanh chóng hỗ trợ:
– Website: hlc.net.vn
CN Miền Bắc: 268 Vũ Hữu, Thanh Xuân, Hà Nội.
CN Miền Nam: Phường Thạnh Lộc, Quận 12, TP Hồ Chí Minh
Fanpage: Phân bón HLC
– Zalo: 0326718282
_1406152437.webp)
