1. Về đặc điểm hình thái
Rầy nhẩy có tên khoa học là Allocaridara malayensis, thuộc họ Psyllidae và bộ Homoptera.
Con trưởng thành có chiều dài 3 – 4mm, cơ thể có màu nâu lợt, cánh trong suốt. Chúng di chuyển đến cây sầu riêng để đẻ trứng khi cây vừa mới nhú đọt.
Trứng có màu vàng lợt, hình bầu dục có một đầu hơi nhọn, kích thước rất nhỏ khoảng 1mm. Trứng được đẻ thành từng ổ (12-14 trứng ở trong mô lá non còn xếp lại chưa mở ra) và trứng có thể được quan sát thấy nếu đưa lá non về phía ánh sáng và nhờ sự hiện diện của các vòng màu vàng hay nâu trên lá. Ấu trùng tuổi 1 màu vàng, di chuyển rất chậm. Tuổi 2 có một ít lông tơ màu trắng ở phần cuối bụng và bắt đầu phủ một lớp sáp màu trắng, tuổi 3, 4, 5 có các sợi sáp trắng như bông rất dài ở cuối đuôi. Từ tuổi 2 đến tuổi 5 ấu trùng di chuyển rất nhanh khi bị động.
Con trưởng thành có chiều dài 3 – 4mm, cơ thể có màu nâu lợt, cánh trong suốt. Chúng di chuyển đến cây sầu riêng để đẻ trứng khi cây vừa mới nhú đọt.
Trứng có màu vàng lợt, hình bầu dục có một đầu hơi nhọn, kích thước rất nhỏ khoảng 1mm. Trứng được đẻ thành từng ổ (12-14 trứng ở trong mô lá non còn xếp lại chưa mở ra) và trứng có thể được quan sát thấy nếu đưa lá non về phía ánh sáng và nhờ sự hiện diện của các vòng màu vàng hay nâu trên lá. Ấu trùng tuổi 1 màu vàng, di chuyển rất chậm. Tuổi 2 có một ít lông tơ màu trắng ở phần cuối bụng và bắt đầu phủ một lớp sáp màu trắng, tuổi 3, 4, 5 có các sợi sáp trắng như bông rất dài ở cuối đuôi. Từ tuổi 2 đến tuổi 5 ấu trùng di chuyển rất nhanh khi bị động.
2. Đặc điểm sinh học và gây hại
Ở cả hai giai đoạn trưởng thành và ấu trùng rầy nhảy gây hại bằng cách chích hút nhựa của lá non, vì thế chúng thường có mật độ rất cao trong các đợt cây ra đọt lá non. Con rầy non thường tập trung trong lá non còn xếp lại. Còn con trưởng thành thường tập trung ở mặt dưới của lá non. Lá bị hại thường có những chấm nhỏ màu vàng, sau đó lá bị khô và rụng hàng loạt, làm ảnh hưởng lớn đến sự phát triển, ra hoa và đậu trái của cây. Hiện tượng lá khô và rụng làm nhiều nhà vườn nghĩ rằng cây bị bệnh, do đó đã có nhiều nhà vườn sử dụng các loại thuốc trừ bệnh để phòng trừ vì vậy không có hiểu quả. Trong quá trình gây hại, loài này còn tiết ra mật ngọt tạo điều kiện cho nấm bồ hóng phát triển, ảnh hưởng lớn đến sự quang hợp của lá. Rầy nhẩy phát triển mạnh trong mùa khô, lây lan nhanh từ vườn này sang vườn khác.
Rầy nhảy hay còn gọi là rầy phấn là loại côn trùng rất phổ biến trên sầu riêng, chúng gây hại giai đoạn sầu riêng ra đọt non, ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng của cây sầu riêng. Trong mùa nắng nóng, rầy nhảy phát triển mạnh.
Rầy trưởng thành đẻ trứng trong mô lá non và thường sống tập trung mặt dưới lá và gây hại lá non. Rầy non và trưởng thành đều rất linh hoạt, khi bị động chúng nhảy sang các lá khác. Rầy chích hút tạo thành những chấm nhỏ màu vàng, sau đó lá bị khô và rụng. Một số trường hợp rầy hại cả hoa sầu riêng làm ảnh hưởng đến sinh trưởng, ra hoa, đậu quả của cây. Ngoài ra, rầy còn tạo điều kiện cho nấm bồ hóng phát triển, ảnh hưởng đến sự quang hợp của lá. Trên các vườn sầu riêng tơ rất thường bị rầy nhảy gây hại. Rầy trưởng thành có thể sống tới 6 tháng.
3. Biện pháp phòng trừ
Một số biện pháp phòng trừ được khuyến cáo như sau:
+ Điều khiển cây ra đọt non đồng loạt.
+ Cần tưới nước lẫn bón phân cho đầy đủ để cây sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh.
+ Cần phải chú tâm đến việc bón phân lẫn tưới nước đầy đủ để cây sinh trưởng tốt. Tăng cường bón thêm các loại phân hữu cơ như vậy sẽ giúp cho độ mùn của đất ngày càng tăng cao hơn nữa.
+ Ngoài tự nhiên có nhiều loại thiên địch của rầy nhảy như bọ rùa, nhện, bọ cánh lưới, ong ký sinh,…do đó có thể tạo điều kiện cho các loài thiên
địch phát triển để hạn chế tác hại của rầy.
+ Dùng bẫy dính màu vàng để hấp dẫn và bắt rầy trưởng thành.
+ Sử dụng các chế phẩm sinh học Super Bio 01, Thuốc trừ sâu sinh học để phòng trừ rầy trắng kịp thời.
+ Thăm vườn thường xuyên, nhất là giai đoạn sầu riêng ra đọt non, khi có rầy xuất hiện, sử dụng thuốc trừ rầy như: Actara 40WDG, Applaud 10 WP, Trebon 10EC,…
+ Cần sử dụng luân phiên các loại thuốc để hạn chế tính kháng thuốc của rầy.
Rầy nhảy hay còn gọi là rầy phấn là loại côn trùng rất phổ biến trên sầu riêng, chúng gây hại giai đoạn sầu riêng ra đọt non, ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng của cây sầu riêng. Trong mùa nắng nóng, rầy nhảy phát triển mạnh.
Rầy trưởng thành đẻ trứng trong mô lá non và thường sống tập trung mặt dưới lá và gây hại lá non. Rầy non và trưởng thành đều rất linh hoạt, khi bị động chúng nhảy sang các lá khác. Rầy chích hút tạo thành những chấm nhỏ màu vàng, sau đó lá bị khô và rụng. Một số trường hợp rầy hại cả hoa sầu riêng làm ảnh hưởng đến sinh trưởng, ra hoa, đậu quả của cây. Ngoài ra, rầy còn tạo điều kiện cho nấm bồ hóng phát triển, ảnh hưởng đến sự quang hợp của lá. Trên các vườn sầu riêng tơ rất thường bị rầy nhảy gây hại. Rầy trưởng thành có thể sống tới 6 tháng.
3. Biện pháp phòng trừ
Một số biện pháp phòng trừ được khuyến cáo như sau:
+ Điều khiển cây ra đọt non đồng loạt.
+ Cần tưới nước lẫn bón phân cho đầy đủ để cây sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh.
+ Cần phải chú tâm đến việc bón phân lẫn tưới nước đầy đủ để cây sinh trưởng tốt. Tăng cường bón thêm các loại phân hữu cơ như vậy sẽ giúp cho độ mùn của đất ngày càng tăng cao hơn nữa.
+ Ngoài tự nhiên có nhiều loại thiên địch của rầy nhảy như bọ rùa, nhện, bọ cánh lưới, ong ký sinh,…do đó có thể tạo điều kiện cho các loài thiên
địch phát triển để hạn chế tác hại của rầy.
+ Dùng bẫy dính màu vàng để hấp dẫn và bắt rầy trưởng thành.
+ Sử dụng các chế phẩm sinh học Super Bio 01, Thuốc trừ sâu sinh học để phòng trừ rầy trắng kịp thời.
+ Thăm vườn thường xuyên, nhất là giai đoạn sầu riêng ra đọt non, khi có rầy xuất hiện, sử dụng thuốc trừ rầy như: Actara 40WDG, Applaud 10 WP, Trebon 10EC,…
+ Cần sử dụng luân phiên các loại thuốc để hạn chế tính kháng thuốc của rầy.
Nguồn: Sưu tầm
