1. Bệnh thối thân, thối quả (Phytophthora nicotianae)

+ Triệu chứng:

Trên quả: Vết bệnh thường xuất hiện từ phần dưới của quả, ban đầu là đốm nhỏ màu nâu nhạt hay đậm sau nhanh chóng lan rộng và hình thành các vòng đồng tâm trong có màu nâu đậm, ngoài màu nâu sáng, ranh giới vết bệnh rõ rang. Bệnh nặng hơn trong điều kiện ẩm ướt, cây trồng dày và không được cắt tỉa, khi đó quả bị thối hoàn toàn và trên bề mặt có lớp nấm trắng hơi nhầy.



Trên lá: Vết bệnh xuất hiện bất kỳ vị trí nào trên lá, kích thước vết bệnh rất lớn và thường có màu xanh xám, giữa mô bệnh và mô khỏe không rõ ràng, bệnh thường phát triển rất nhanh và lan xuống cả cành, cả dây và quả.



Trên thân: Bệnh gây thối thân, thối rễ, bệnh nặng làm cây chết.

+ Nguyên nhân

Bệnh do nấm Phytophthora nicotianae gây ra.

+ Đặc điểm phát sinh gây hại

Bệnh gây hại chủ yếu vào các tháng mùa mưa (từ tháng 7 đến tháng 9), cao điểm gây hại vào tháng 8. Đây là thời điểm điều kiện thời tiết có mưa nhiều nên bệnh phát sinh và lây lan nhanh. Bệnh phát triển mạnh trên những vườn chanh leo có mật độ trồng dày, không được cắt tỉa và vệ sinh sạch sẽ, thoát nước kém.

2. Bệnh thối gốc, phình thân (Fusarium solani)



+ Triệu chứng:

Biểu hiện của bệnh chủ yếu ở phần gốc thân. Triệu chứng đầu tiên thường là phần gốc thân bị phình to. Trên bề mặt chỗ bị phình thường có các vết hằn màu đậm. Cắt ngang cả phần vỏ chứa phloem và phần lõi chứa mạch xylem bị thâm nâu. Thông thường, phần vỏ bị thâm nâu sẽ tương ứng với chỗ vết hằn màu đậm khi quan sát từ bên ngoài. Phần thân bị phình về sau sẽ nứt vỡ theo chiều dọc, mô bị thối hỏng hoàn toàn và trên bề mặt có lớp nấm trắng và nhiều các chấm màu đỏ.



+ Nguyên nhân:

Bệnh do Fusarium solani gây ra thường hình thành lớp nấm trắng trên bề mặt, về sau có các hạt nhỏ màu nâu đỏ (quả thể) của nấm trên vết bệnh.

+ Đặc điểm phát sinh gây hại:

Bệnh phát sinh gây hại trên những vườn chanh leo ứ đọng nước, thoát nước kém. Bệnh có xu hướng tăng mạnh sau khi kết thúc chu kỳ thu hoạch quả năm đầu, để lưu gốc năm sau. Hiện tượng phình thân xuất hiện cả trên thân chính và các cành cấp 1. Phần thân phình to khác thường so phần thân không bị bệnh trên cùng một cây. Có những thân khi thân phình to quá mức dẫn tới hiện tượng nứt thân và nhiều nấm hoại sinh tấn công, dẫn tới cây bị chết.

+ Phòng và trị bệnh:

Phòng bệnh:

- Trồng chanh dây trên những vùng đất thoát nước tốt là một trong những biện pháp phòng bệnh thối gốc chanh dây hiệu quả
- Xử lý đất trước khi trồng, bón lót bằng phân chuồng đã hoai mục
- Sử dụng các gốc ghép sạch bệnh, đảm bảo cây con khi trồng ra ngoài đồng ruộng hệ thống rễ không bị nén hoặc bị tổn thương
- Duy trì chế độ dinh dưỡng cho cây sinh trưởng và phát triển tốt
- Khi chăm sóc và bón phân, hạn chế tối đa tạo vết thương phần rễ và cỗ rễ sẽ tạo điều kiện cho bệnh thối gốc chanh dây xâm nhiễm
- Thường xuyên theo dõi vườn và cung cấp hệ vi sinh có lợi vào đất.
- Khi phát hiện cây bệnh nặng cần loại bỏ cây ra khỏi vườn và sử lý đất bằng nano đồng rửa vườn HLC.

Khi phát hiện cây nhiễm bệnh sớm cần:

+ Tỉa bớt tán cây để giảm hiện tượng thoát hơi nước của cây.
+ Sử dụng sản phẩm Nano bạc đồng (tỷ lệ 500ml pha cho 200 lít nước phun thân lá và tưới ẩm khu vực gốc cây) đối với bệnh thối gốc, còn đối với bệnh thối quả, thối thân bà con sử dụng kết hợp cùng Nano đồng oxyclorua tỷ lệ 500ml Nano bạc đồng +500ml Nano đồng oxyclorua pha cho 200 lít nước phun thân lá và tưới ẩm khu vực gốc cây. 



+ Sau 5-7 ngày bổ sung vi sinh vật có lợi: Nấm đối kháng Trichoderma Bacillus và EM HLC đặc trị tuyến trùng tưới 2-3 lần cách nhau 5-7 ngày (tỷ lệ 500ml Trichoderma Bacillus + 500ml EM HLC đặc trị tuyến trùng pha cho 300 lít nước tưới ẩm khu vực gốc cây.
+ Cuối cùng phục hồi và bổ sung dinh dưỡng hữu cơ cho rễ phát triển bằng sản phẩm EM PLus HLC (tỷ lệ 1 gói 1 kg pha cho 100 lít nước tưới ẩm quanh gốc).