Vào mùa mưa lũ các loại cây ăn quả rất dễ bị sâu bệnh hại tấn công, đặc biệt là vườn cam rất dễ bị sâu bệnh hại tấn công. Rất nhiều câu hỏi được đặt ra đối với cây cam vào mùa mùa mưa lũ:

Làm thế nào để vườn cam không bị sâu bệnh hại tấn công vào mùa mưa?

Cách chăm sóc, bón phân cho vườn cam vào mùa mưa như thế nào?

Khắc phục cam bị nứt trái vào mùa mưa ra sao ?

Bài viết dưới đây sẽ giải đáp những thắc mắc cho bà con cách chăm sóc vườn cam vào mùa mưa lũ.


 

1. Chăm sóc vườn cam thời điểm mưa lũ:


 

Tháng 7 hằng năm thường xuyên có mưa lũ gây nên tình trạng ngập úng ở một số nhà vườn. Trong mùa mưa lũ, các vườn cây ăn trái nói chung, cây có múi nói riêng rất thường bị ngập nước. Khi đất bị ngập đưa đến tình trạng đất thiếu oxy cung cấp cho rễ hô hấp nên số lượng rễ cám của cây giảm nhanh. Đất thiếu oxy thì hệ sinh vật yếm khí hoạt động mạnh càng làm cho sự thiếu oxy thêm trầm trọng và thải ra nhiều chất độc hại cho cây làm rễ bị thối. Hậu quả là các loài nấm bệnh trong đất rất dễ tấn công gây hại cho cây trong và sau mùa ngập lũ. Hiện tượng nghẹt rễ cũng đồng thời làm cây bị “stress”, tổng hợp ethylene bên trong gây ngộ độc, làm lá bị vàng rụng sau khi nước rút. Khí khổng ở lá bị đóng lại, giảm khả năng hút nước, lá bị rủ héo. 

Để chăm sóc vườn cam khỏe mạnh, cây đạt năng suất cao, chất lượng quả tốt bà con cần chú đến kỹ thuật chăm sóc vườn cam trong thời điểm này:
 

1.1. Thiết lập hệ thống tiêu nước cho vườn cam
 

- Trước khi bước vào quy hoạch trồng cam bà con nên xây dựng hệ thống tưới tiêu nước để tiện cung cấp nước khi cây bị thiếu nước và cũng tiêu nước nhanh khi cây bị ngập úng vào mùa mưa.

- Bà con nên tiến hành đào nhiều rãnh phụ sâu 20-30cm để cho nước mưa nhánh chóng chảy nhanh xuống mương hạn chế khả năng ngập úng cho vườn cam.
 

1.2. Phòng trừ sâu bệnh hại tấn công vườn cam
 

- Mùa mưa lũ là độ ẩm trong vườn không ổn định khiến một số sâu bệnh hại sẽ giảm đáng kể nhưng một số loài lại tăng lên nhanh chóng. Trong thời tiết mưa nhiều, ngập úng là điều kiện thuận lợi cho các vi sinh vật gây hại phát triển và tấn công rễ cây trồng. Một số bệnh hại phổ biến như bệnh vàng lá thối rễ, tuyến trùng làm cây vàng lá, kém sinh trưởng và có thể chết cây. Thối rễ do nhiều loại nấm như Fusarium sp, Phytophthora sp., Pythium sp., Rhizoctonia sp.,… Riêng nấm Fusarium sp. luôn hiện diện trong đất nhưng không xâm nhập trực tiếp vào rễ.

Nấm xâm nhập chủ yếu qua các mảng thối ở rễ non khi rễ bị oi nước trong một thời gian dài. Bên cạnh đó, vết thương cơ giới, do tuyến trùng và côn trùng tạo ra cũng là cửa ngõ để nấm xâm nhập và gây hại. Nấm bệnh hại rễ tồn tại trong đất qua một thời gian dài khi không có ký chủ và nguồn bệnh trong đất tăng dần qua nhiều năm. Chúng có thể lan truyền theo nước tưới, đất do động vật và người mang, giống bị nhiễm bệnh.

Ngoài nấm gây hại rễ, tuyến trùng là dịch hại nguy hiểm cho rễ cây có múi vì khi tuyến trùng xâm hại cây không thể hút được nước và dinh dưỡng nuôi cây dẫn đến cây chết hàng loạt gây ra hậu quả nghiêm trọng. Có nhiều loài tuyến trùng gây hại rễ cây có múi nhưng phổ biến nhất là tuyến trùng Meloidogyne spp. Tuyến trùng xuất hiện và xâm hại sẽ khiến rễ cây bị biến dạng chuyển sang màu nâu, rễ bị thối và bắt đầu xuất hiện những nốt sưng, cây phát triển chậm dần còi cọc, cây thấp. Tuyến trùng thường tấn công vào những rễ đã trưởng thành, những vết chích hút tạo điều kiện cho nấm xâm nhập và gây hại trên cây. Chúng di chuyển mọi hướng trong đất hoặc rễ thông qua đất ướt để tìm rễ ký chủ. Vào mùa khô, chúng thường di chuyển sâu hơn xuống dưới đất. Tuyến trùng di chuyển theo nước nên khả năng lây lan rất nhanh. Vì thế, những hoạt động như đào, xới gây tổn thương ở rễ cây tạo điều kiện cho tuyến trùng lây lan và phát triển. Bệnh biểu hiện nặng vào cuối mùa khô, đầu mùa mưa. Tuyến trùng có thể tồn tại ở trạng thái ngủ nghỉ khi không có ký chủ. Bà con cần có biện pháp phòng trừ trước khi mùa mưa bắt đầu.
 

- Đối với nấm bệnh hại rễ thì có thể ngừa bằng cách rải vôi (500 kg/ha) hoặc quét vôi vùng thân gốc cây từ mặt đất lên 0,5- 2 mét. Đồng thời cần tỉa cành già cỗi, cành vượt tạo độ thông thoáng cho cây, thu gom và tiêu hủy những bộ phận bị bệnh để tránh lây lan, phun kết hợp Nano bạc đồng & Nano đồng oxyclorua HLC để phòng trừ nấm bệnh tấn công vườn. 


 

- Trước khi bước vào quy hoạch trồng cam bà con nên xây dựng hệ thống tưới tiêu nước để tiện cung cấp nước khi cây bị thiếu nước và cũng tiêu nước nhanh khi cây bị ngập úng vào mùa mưa. Bà con nên tiến hành đào nhiều rãnh phụ sâu 20-30cm để cho nước mưa nhánh chóng chảy nhanh xuống mương hạn chế khả năng ngập úng cho vườn cam.


Quét vôi vào gốc để ngăn ngừa các sâu bệnh hại
 

1.3. Bón phân cho vườn cam trong mùa mưa lũ
 

- Trong mùa mưa bà con cần bổ sung thêm phân hoai mục, phân vi sinh cho vườn cam để cải tạo đất. Bà con chú ý không nên bón phân hữu cơ chưa hoai mục, vì sẽ xảy ra quá trình phân hủy hữu cơ của vi sinh vật, tiêu hao không khí trong đất và dễ làm cho rễ cây thiếu không khí và rất dễ bị sâu bệnh hại tấn công.
 

- Ngoài ra bà con cần bổ sung thêm hệ vi sinh vật hữu ích cho cây giúp hạn chế được nấm khuẩn tuyến trùng gây ra các bệnh thối rễ, vàng lá. Bà con có thể tham khảo các dòng chế phẩm như nấm đối kháng Trichoderma Bacillus, EM HLC đặc trị tuyến trùng, EM Plus, EM ROOT siêu ra rễ HLC có tác dụng rất hiệu quả trong việc phòng & đặc trị bệnh vàng lá thối rễ, phòng trừ tận gốc tuyến trùng, Xử lý các loại nấm gây hại vùng gốc rễ như Phytophthora, Rhizoctonia solani, Fusarium….. nguyên nhân gây ra bệnh vàng lá thối rễ,  bổ sung tập đoàn vi sinh vật có lợi vào gốc rễ , tăng cường sức đề kháng của cây trồng.


 

2. Nguyên nhân và cách khắc phục quả bị nứt trên cây cam
 

2.1. Nguyên nhân quả bị nứt trên cây cam
 

- Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng quả bị nứt vào mùa mưa có rất nhiều hiện tượng như:
 

+ Do ẩm độ trong vườn không ổn định, khi vườn quá cao, khi vườn xuống thấp, nhất là vào thời tiết mưa nhiều độ ẩm vườn không ổn định. 

+ Stress cây chủ yếu là do sốc nhiệt, sốc nước (Cái này chỉ có trời cứu). Thay đổi đột ngột nước trong cây (Nên cố gắng cân bằng độ ẩm trong đất cho cây trong suốt thời gian cây ra trái cho đến lúc thu hoạch)


 

+ Do vườn cam bạn không đủ các chất dinh dưỡng cung cấp cho cây như thừa đạm, thiếu kali và một số trung vi lượng khác như magie, canxi, đồng, sắt, bo… Khi dinh dưỡng không đầy đủ và cân đối làm cho các tế bào vỏ quả nhanh già và chết cộng thêm bị nấm bệnh tấn công, làm cho các nhóm tế bào nhanh bị tách rời nhau ra. Trong khi đó phần thịt quả (tép bưởi) vẫn phát triển tạo ra một áp lực đủ lớn lên vỏ quả. Do đó quả bị nứt nhanh chóng, tỷ lệ nứt có thể nên tới 30%.
 

+ Do sâu bệnh hại tấn công. Các loại côn trùng trích hút như rầy, rệp, sâu đục thân, vẽ bùa,… một số loại nấm và các bệnh do vi khuẩn như: bệnh loét, bệnh ghẻ, bệnh đốm vàng, bệnh sương mai,… gây tổn thương trên quả làm quả bị nứt dẫn đến thối quả. Sự xuất hiện sâu, bệnh hại trên làm cho sức đề kháng và khả năng chống chịu của cây bị ảnh hưởng theo chiều hướng tiêu cực. Hiệu suất quang hợp, khả năng vận chuyển dinh dưỡng của cây giảm sút từ đó gây mất cân bằng dinh dưỡng. Cứ quan sát thì sẽ thấy vết nứt gần nhất có hiện tượng sự phá hoại nên phun phòng lúc đầu là giải quyết được. 
 

2.2. Cách khắc phục quả bị nứt trên cây cam
 

- Để khắc phục được tình trạng quả bị nứt trên cây cam bà con cần lưu ý cách chăm sóc vườn cây kể cả kỹ thuật bón phân cho vườn cây cam.
 

+ Trong mùa mưa bà con nên có hệ thống thoát nước nhanh, không nên để ẩm độ trong vườn quá cao. Lúc khô hạn cũng không nên để vườn khô quá.
 

+ Tăng cường bón phân hoai mục, phân vi sinh để cung cấp đầy đủ các chất như đồng, canxi, magie, kẽm,… Những nguyên tố trung vi lượng cũng là những thành phần cấu tạo nên vỏ quả. Sử dụng phun Canxi bo, Kalli, Sillic tăng độ bền vững của nhóm tế bào vỏ trái.

Để ngăn ngừa hiện tượng nứt quả bà con có thể bón phân NPK 10-50-10 + TE giúp cây hấp thụ được các chất trung vi lượng bị thiếu cho cây, giúp cho kích thước và mẫu mã quả to hơn và đẹp hơn và hạn chế được rụng quả non cho cây. Bà con có thể pha với nồng độ 20 - 30g/25 lít nước phun lên cây hoặc tưới quanh gốc cây. 
 

+ Theo dõi thường xuyên sâu bệnh hại trên cây cam để có biện pháp phòng như điều chỉnh toàn bộ quy trình chăm sóc vườn cam như bón phân, tưới nước và sử dụng các thuốc đặc trị sâu bệnh hại để ngăn ngừa được bệnh nứt quả này.

Nguồn tham khảo: camnangcaytrong.com