Mỗi loại cây ăn quả có khả năng chịu hạn, chịu ngập úng, gió bão, chịu rét lạnh khác nhau. Cây rễ cọc đâm thẳng, ăn sâu vào lòng đất thì có thể chống đỡ được với gió bão tốt hơn cây có bộ rễ lan tỏa theo tán và ăn nông. Cây có bóng tán rộng dễ tiếp xúc, hứng chịu mạnh với mưa lớn, gió bão nên dễ bị lật gốc đổ ngã. Loại cây ăn quả ở vùng đồi, nơi đất cát, cát pha, thịt nhẹ. Vùng thấp, trũng, hệ thống tiêu thoát nước kém khi mưa kéo dài dễ dẫn đến vườn cây ngập úng làm thối rễ, ảnh hưởng đến sinh trưởng, ra hoa, đậu quả và ngập úng lâu ngày các bộ phận trên thân, gốc cây ngừng hoạt động làm chết cây.
Chính bởi thế để hạn chế đến mức thấp nhất do mưa, bão gây ra thì hệ thống thoát nước trong vườn phải tiêu nước kịp thời hoặc khai thông rãnh thoát nước ở xung quanh tán cây, đắp đất cứng vào xung quanh gốc cây để làm tăng thêm mối liên kết giữa cây và đất nền.
- Trong điều kiện mưa bão, tình trạng mưa liên tục và kéo dài. Điều kiện tiên quyết là đảm bảo cho vườn thoát nước tốt, không bị ngập úng. Cần tiến hành đào nhiều rãnh phụ sâu khoảng 20 – 30 cm để cho nước mưa nhanh chóng chảy xuống mương hạn chế khả năng ngập úng cho vườn.
- Trước mùa mưa bão cần tiến hành gia cố bờ bao, nạo vét kênh mương, chuẩn bị máy bơm để sẵn sàng chống ngập úng khi cần.
Vườn cây ở vùng trung du, miền núi, nơi có độ dốc lớn hơn 10 độ thì trồng xen các loại cây như sả, dứa, rau ngót... theo đường đồng mức để hạn chế xói mòn, rửa trôi đất. Tiến hành tỉa bỏ những cành tăm, cành khô, cành bị sâu bệnh, cành vượt... Để tập trung dinh dưỡng nuôi cành chính và loại bỏ được nguồn sâu bệnh, giảm được diện tích hứng mưa gió, tạo cho cây vững vàng hơn khi gặp bão và hạn chế cạnh tranh dinh dưỡng ở những cành không cần thiết.
- Nếu thời tiết xảy ra mưa dầm nhiều ngày, không tiến hành làm cỏ trong vườn bởi cỏ có thể hỗ trợ làm tầng đất sâu mau khô ráo, chỉ làm cỏ xung quanh gốc cho thông thoáng và hạn chế bệnh, đồng thời nên cắt thấp khi cỏ vườn phát triển cao.
Với những cây có quả đang giai đoạn thu hoạch, cần thu hoạch ngay để phát triển đúng thời vụ. Những cây lá rộng thân mềm, cần tỉa bỏ những lá già đã giảm chức năng quang hợp. Với loại cây thân giả như chuối thì dùng cây chống, những cây có thân yếu, có bộ tán nặng, cây đang ra quả cần phải cắm cọc để giữ cây. Cọc cắm gồm 3 chiếc cắm lệch góc 120 độ, choãi chân ra ngoài bóng tán và điểm chụm khoảng 2/3 thân cây, buộc bằng dây mềm chắc dai, chịu nước có bảng rộng để thân cây không bị xơ xước.
Những vườn đang trong thời kỳ kiến thiết, đã trồng các loại cây ăn quả là cây ghép (xoài ghép, chanh ghép, cam ghép, mít....), cần chú ý mắt ghép hoặc cành ghép nếu trùng với hướng gió thì rất dễ tách, gãy rời khỏi cây mẹ khi có gió to. Đặc biệt cành ghép, mắt ghép đã và đang liền sẹo nhưng chưa vững chắc thì cần phải được buộc cố định với thân cây chủ hay cắm cọc giữ cố định không để gió dịch chuyển gãy cành ghép, mắt ghép.
Cần chủ động phòng nấm bệnh cho cây trồng:
- Mưa liên tục, ẩm độ cao, mật độ sâu hại sẽ giảm đáng kể nhưng mật độ bệnh hại gây hại cây trồng lại tăng lên, nhất là các bệnh do nấm gây bệnh thán thư, thối rễ và thối trái.
- Đối với nấm bệnh tấn công chủ yếu ở các chồi lá non thì việc thúc lá nhanh thành thục cũng là biện pháp làm hạn chế nấm bệnh. Đồng thời cần tỉa cành già cỗi, cành vượt tạo độ thông thoáng cho cây, thu gom và tiêu hủy những bộ phận bị bệnh để tránh lây lan, phun các loại thuốc gốc đồng hoặc dung dịch booc-đô để phòng trừ nấm bệnh tấn công vườn. Bên cạnh đó, nếu có điều kiện thì sau mỗi cơn mưa phải dùng nước tưới phun hoặc rung cây để rửa nước mưa vừa có tác dụng loại bỏ môi trường thích hợp phát triển của nấm, vừa làm cho bào tử nấm bệnh bám vào trên mặt lá, cành theo nước rơi xuống đất.
- Đối với nấm bệnh hại rễ thì có thể ngừa bằng cách rải vôi (500 kg/ha) hoặc quét vôi vùng thân gốc cây từ mặt đất lên 0,5- 2 mét (tùy loại và chiều cao cây). Mỗi năm thực hiện 1 lần vào đầu mùa mưa.
- Nên bổ sung phân hữu cơ cải tạo đất giúp rễ cây phát triển tốt. Phân hữu cơ có tác dụng rất tốt trong việc cải tạo đất, làm đất tơi xốp. Khi sử dụng phân hữu cơ phải dùng loại phân đã ủ hoai mục, kết hợp sử dụng nấm đối kháng Trichoderma tăng cường hoạt động vi sinh vật có lợi trong đất giúp cân bằng hệ sinh vật đất, hạn chế nấm gây bệnh. Không nên hạn chế bón phân hữu cơ chưa hoai mục, vì sẽ xảy ra quá trình phân hủy hữu cơ của vi sinh vật, tiêu hao không khí trong đất và dễ làm cho rễ cây thiếu không khí và gia tăng mầm bệnh trong đất trồng.
Nguồn: http://camnangcaytrong.com/ & http://qnausta.com.vn/.